Εργαστηριακή διάγνωση

Συνήθη εργαστηριακά ευρήματα:

• φυσιολογικά ή αυξημένα επίπεδα λευκοκυττάρων με λεμφοκυτταρικό τύπο
• αναιμία
• υπονατριαιμία (συνήθως σε εγκεφαλίτιδα)
• ευρήματα εξέτασης εγκεφαλονωτιαίου υγρού (ΕΝΥ): πλειοκύττωση με λεμφοκυτταρική υπεροχή, αυξημένα επίπεδα πρωτεϊνών, φυσιολογικά επίπεδα γλυκόζης
• αξονική τομογραφία: δε βοηθά στη διάγνωση αλλά μπορεί να αποκλείσει άλλα αίτια μηνιγγοεγκεφαλίτιδας
• μαγνητική τομογραφία: συνήθως είναι φυσιολογική, μερικές φορές προκύπτουν μη ειδικά ευρήματα όπως λεπτομηνιγγική ενίσχυση και αλλοιώσεις σήματος του εγκεφαλικού παρεγχύματος.

Εργαστηριακές εξετάσεις για τη διάγνωση:
Η εργαστηριακή διάγνωση των λοιμώξεων από ιό του Δυτικού Νείλου βασίζεται κυρίως στις ορολογικές μεθόδους σε δείγματα αίματος ή/ και ΕΝΥ.

Ορολογικός έλεγχος (ELISA, IFAT)
Δεδομένου ότι τα IgM αντισώματα αδυνατούν να διαπεράσουν τον αιματοεγκεφαλικό φραγμό, η παρουσία IgΜ αντισωμάτων στο ΕΝΥ υποδεικνύει λοίμωξη του κεντρικού νευρικού συστήματος.

Μειονεκτήματα του ορολογικού ελέγχου:
- διασταυρούμενες αντιδράσεις με άλλους φλαβοϊούς
για τη λύση αυτού του προβλήματος χρησιμοποιείται PRNT (plaque- reduction neutralization test) που βοηθά στην ανίχνευση ψευδώς θετικών αποτελεσμάτων
-παραμονή IgM αντισωμάτων για μεγάλο χρονικό διάστημα με αποτέλεσμα η ανίχνευση αυτών να μη σημαίνει πάντοτε οξεία φάση της νόσησης
το πρόβλημα αυτό λύνεται  με τη χρήση της δοκιμασίας avidity test, βάσει της οποίας, η παρουσία IgG αντισωμάτων με μικρή συνάφεια σημαίνει οξεία φάση της νόσου, ενώ μεγάλη συνάφεια σημαίνει ότι ο χρόνος λοίμωξης είναι μεγαλύτερος των 3 μηνών

PCR
Η διαγνωστική αξία της αλυσιδωτής αντίδρασης πολυμεράσης στον ιό του Δυτικού Νείλου είναι περιορισμένη λόγω της σύντομης και χαμηλών επιπέδων ιαιμίας (πρακτικά, όταν ο ασθενής εμφανίζει συμπτώματα, το στάδιο της ιαιμίας βρίσκεται στο τέλος του οπότε δεν ανιχνεύεται με PCR η οποία αποβαίνει αρνητική).
Εφαρμόζεται κυρίως για τον έλεγχο των προϊόντων αίματος (με χρήση μεθόδου NAT: nucleic acid amplification test)

Απομόνωση του ιού
Η καλλιέργεια του ιού αποτελεί τη "gold standard" εξέταση αλλά πραγματοποιείται αποκλειστικά σε εργαστήρια αναφοράς, είναι χρονοβόρα μέθοδος και συνήθως αποβαίνει αρνητική λόγω του βαθμού της ιαιμίας όπως προαναφέρθηκε.

Κριτήρια διάγνωσης:
Με βάση της οδηγίες του ΚΕΕΛΠΝΟ για τη διάγνωση του ιού, η κατάσταση του ασθενούς θα πρέπει να πληροί τουλάχιστον ένα από τα κλινικά κριτήρια ΚΑΙ ένα από τα εργαστηριακά κριτήρια:

Κλινικά κριτήρια	Εργαστηριακά κριτήρια
εγκαφαλίτιδα (οξεία διαταραχή επιπέδου συνείδησης + πυρετός	απομόνωση/ ανίχνευση του ιού σε αίμα/ ΕΝΥ/ άλλο ιστό ανίχνευση στο ΕΝΥ ειδικών αντισωμάτων IgM για τον ιό Ανίχνευση στον ορό ενός εκ των παρακάτω: υψηλός τίτλος αντισωμάτων IgM ή αύξηση τίτλου αντισωμάτων IgG σε διαδοχικά δείγματα ορού
άσηπτη μηνιγγίτιδα
άλλες οξείες κλινικές εκδηλώσεις κεντρικού και περιφερικού κεντρικού συστήματος (σπασμοί, παράλυση, διαταραχές ασιθητικότητας  κλπ) πυρετός χωρίς κλινικές εκδηλώσεις από το νευρικό σύστημα ΚΑΙ απουσία άλλης πιθανής διάγνωσης

Τα εργαστήρια αναφοράς για την αποστολή δείγματος προς εξέταση είναι:
1. Εργαστήριο Αναφοράς αρµποϊών και αιµορραγικών πυρετών, Αριστοτέλειο Πανεπιστήµιο Θεσσαλονίκης
Αναπ. Καθ. Α. Παπά
Α' Εργαστήριο Μικροβιολογίας
Ιατρική Σχολή - Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης
2. Μονάδα Ανοσολογίας Λοιµώξεων, Εργαστήριο Μικροβιολογίας, Ιατρική Σχολή Αθηνών
Καθ. Αθ. Τσακρής
Εργαστήριο Μικροβιολογίας
Ιατρική Σχολή - Πανεπιστήμιο Αθηνών

ΚΕΕΛΠΝΟ - Δελτίο δήλωσης κρούσματος

ΚΕΕΛΠΝΟ - Συνοδευτικό δελτίο αποστολής δείγματος

ΚΕΕΛΠΝΟ - Οδηγίες αποστολής δείγματος

Κριτήριο για την αποστολή δείγματος είναι η εμφάνιση εγκεφαλίτιδας/ μηνιγγίτιδας χωρίς καθορισμένη αιτία.



Θεραπεία

Δεν υπάρχει ειδική θεραπευτική αγωγή για τον ιό του Δυτικού Νείλου.
Σε περιπτώσεις σοβαρής νόσησης/ προσβολής του κεντρικού νευρικού συστήματος, απαιτείται:
εισαγωγή στο νοσοκομείο (ενίοτε σε Μονάδα Εντατικής Θεραπείας)

• ενδοφλέβια χορήγηση υγρών
• υποστήριξη του αναπνευστικού
• πρόληψη δευτερογενών λοιμώξεων

Μελέτες έχουν δείξει πως η χορήγηση ανοσοσφαιρίνης ειδικής έναντι του ιού του Δυτικού Νείλου είναι αποτελεσματική.