Η ελονοσία είναι μια πανάρχαια νόσος για την οποία γίνονται αναφορές εδώ και 4.000 χρόνια. Έχουν βρεθεί ιατρικές αναφορές στην Κϊνα από το 2.700 π.Χ., ενώ η περιγραφή των συμπτωμάτων της νόσου έγινε και από τον Ιπποκράτη, τον 4ο αιώνα π.Χ.[1]
Ουσιαστικά, το νόσημα αυτό εξελίχθηκε παράλληλα με τον άνθρωπο. Πριν από 4000- 5000 χρόνια, τα ανωφελή κουνούπια στην Αφρική ανέπτυξαν ανθρωποφιλικές τάσεις˙ σύγχρονες μοριακές μέθοδοι απέδειξαν πως, μέσω των τσιμπημάτων των κουνουπιών, τα παράσιτα της ελονοσίας «πέρασαν» το νόσημα από τον πίθηκο στον άνθρωπο.[1]
Σημαντικοί σταθμοί στη σύγχρονη επιστήμη:
1880 – Ο Charles Louis Alphonse Laveran, Γάλλος χειρουργός του στρατού, παρατηρεί για πρώτη φορά τα παράσιτα στο αίμα ενός ασθενούς που νοσεί από ελονοσία. Για αυτή του την ανακάλυψη, βραβεύεται με βραβείο Nobel το 1907.[1, 2]
1886 – Ο Camillo Golgi, Ιταλός νευροφυσιολόγος, περιγράφει τον τριταίο και τεταρταίο πυρετό και ανακαλύπτει τους μεροζωίτες (μορφή κυτταρικού σταδίου στον κύκλο ζωής του παρασίτου). Βραβεύεται με βραβείο Nobel to 1906.[1]
1890 – Οι Giovanni Batista Grassi και Raimond Filetti, Ιταλοί ερευνητές, εισήγαγαν τα ονόματα Plasmodium vivax και Plasmodium malariae για δύο εκ των υπεύθυνων για τη μετάδοση στον άνθρωπο πλασμωδίων.[1]
1897 – Ο William H. Welch, Αμερικανός ιατρός, ονομάζει το παράσιτο το υπεύθυνο για τον κακοήθη τριταίο πυρετό, Plasmodium falciparum.[1]
Ο Ronald Ross, Άγγλος αξιωματικός, ανακαλύπτει ότι τα κουνούπια είναι εκείνα που μεταδίδουν την ελονοσία και περιγράφει τον κύκλο ζωής του κουνουπιού. Το 1902 βραβεύεται με Nobel.[1, 2]
1898 – Οι Giovanni Batista Grassi, Amico Bignami και Giuseppe Bastianelli, Ιταλοί ερευνητές, περιγράφουν τον κύκλο ζωής του παρασίτου που προσβάλλει τον άνθρωπο.[1, 2]
1922 – O John William Watson Stephens, γιατρός, περιγράφει το τέταρτο πλασμώδιο ελονοσίας που προσβάλλει τον άνθρωπο, το Plasmodium ovale.[1]
1931 – Οι Robert Knowles και Biraj Mohan Das Gupta, γιατροί, περιγράφουν για πρώτη φορά το πλασμώδιο Plasmodium knowlesi σε ένα πίθηκο του γένους Macaque.[1]
1934 – Εφεύρεση της χλωροκίνης, του πρώτου ανθελονοσιακού φαρμάκου από τον Hans Andersag.[1]
1939 – Παρασκευή του DDT, του πρώτου εντομοκτόνου από τον Paul Hermann Muller.[1, 2]
1965 – Η πρώτη αναφορά σε νόσηση ανθρώπου από P. knowlesi.[1]
1982 – Ανακάλυψη των υπνοζωιτών (μορφών που μένουν σε φάση ύπνωσης- αφορά τα πλασμώδια vivax και ovale) από μια ομάδα Αμερικανών ερευνητών με επικεφαλής τον Wojciech Krotoski.[2]
Αναφορές:
[1] ιστοσελίδα του Αμερικανικού Κέντρου Ελέγχου & Πρόληψης Νοσημάτων (CDC), www.cdc.gov
[2] David Warrell, Herbert Gilles, 2002, Essential Malariology 4th edition, Boston: Oxford University Press.