Δεδομένα για την Ελλάδα

Έως το 1960, η Ελλάδα ανήκε στις ενδημικές για την ελονοσία χώρες.
Στο διάστημα 1946- 1960, εφαρμόστηκε εντατικό, εθνικό πρόγραμμα εκρίζωσης της ελονοσίας κι έτσι το 1974, η Ελλάδα χαρακτηρίστηκε από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας ως «ελεύθερη ελονοσίας».
Από το 1975 μέχρι το 2005, δηλώνονταν 30- 50 περιστατικά ελονοσίας ετησίως τα οποία ήταν κυρίως εισαγόμενα από ενδημικές χώρες.
Περιπτώσεις εγχώριας μετάδοσης αναφέρθηκαν σποραδικά τα έτη 1991, 1999, 2000, 2009 και 2010.
Από το 2005 έως το 2009, συνολικά 171 περιστατικά δηλώθηκαν. Το 98% αυτών είχαν νοσήσει σε ενδημικές χώρες και είχαν έρθει έπειτα στην Ελλάδα ενώ το 78% ήταν μετανάστες από αυτές τις χώρες.
Από τον Αύγουστο μέχρι τον Οκτώβρη του 2009, αναφέρθηκαν 8 κρούσματα ( 1 μετανάστης εργάτης από το Πακιστάν, 1 μετανάστης εργάτης από το Αφγανιστάν, 4 Ρομά και 2 Έλληνες) στην περιοχή της Λακωνίας. Οι 6 τελευταίοι δεν ανέφεραν ιστορικό ταξιδιού σε ενδημική χώρα. Επίσης, κατεγράφη ένα μεμονωμένο κρούσμα σε 17χρονη μαθήτρια, κάτοικο της Νέας Μάκρης Αττικής, χωρίς ιστορικό ταξιδιού σε ενδημική χώρα.
Το καλοκαίρι του 2010, δηλώθηκαν συλολικά 44 κρούσματα ελονοσίας. Τα 40 από αυτά αφορούσαν σε μετανάστες, ενώ τα τέσσερα αφορούσαν σε άτομα χωρίς ιστορικό ταξιδιού σε ενδημικές για την ελονοσία χώρες: 1 σε Ρομά του Δήμου Ευρώτα, 2 σε Ρομά παιδιά στη Θήβα και 1 στο Μαραθώνα Αττικής.
Το έτος 2011, σημειώθηκαν συνολικά 96 κρούσματα ελονοσίας, εκ των οποίων τα 42 ήταν αυτόχθονα και τα 54 εισαγόμενα. Από τα 96 αυτά κρούσματα, τα 59 είχαν ως τόπο έκθεσης το Δήμο Ευρώτα Λακωνίας. Τα 23 ήταν μετανάστες από ενδημικές για την ελονοσία χώρα, ενώ τα υπόλοιπα 36 (από τα 59) περιστατικά υποδεικνύουν εγχώρια μετάδοση της νόσου καθώς δεν υπάρχει ιστορικό ταξιδιού σε ενδημική χώρα. Εκτός αυτών, υπήρξαν και άλλα έξι αυτόχθονα κρούσματα ανά την επικράτεια [2 στην Εύβοια (Χαλκίδα), 1 στην Αγιά Λάρισας, 2 στην Ανατολική Αττική και 1 στη Βοιωτία]. Τα αυτόχθονα περιστατικά οφείλονταν σε πλασμώδιο P. vivax και έλαβαν αγωγή με χλωροκίνη και πριμακίνη. Ένα άτομο χρειάστηκε να νοσηλευτεί σε Μονάδα Εντατικής Θεραπείας κι ένα άλλο απεβίωσε στα πλαίσια γενικότερα επιβαρυμένης κατάστασης λόγω υποκείμενων νοσημάτων.
Το έτος 2012, δηλώθηκαν συνολικά 93 κρούσματα ελονοσίας, εκ των οποίων τα 20 ήταν αυτόχθονα. Από αυτά τα 20, τα 10 έλαβαν χώρα στο Δήμο Ευρώτα Λακωνίας, τα 2 στο Δήμο Μαραθώνα Αττικής, τα 2 στο Δήμο Μαρκόπουλου Μεσογαίας Αττικής, τα 2 στο Δήμο Αβδήρων Ξάνθης, το 1 στο Δήμο Τανάγρας και 1 στο Δήμο Θηβαίων Βοιωτίας και τα 2 στο Δήμο Σοφάδων Καρδίτσης.
Από τις 2/10/2011 μέχρι σήμερα πραγματοποιείται ενεργητική αναζήτηση κρουσμάτων στο Δήμο Ευρώτα με έλεγχο για εμπύρετα, εργαστηριακές εξετάσεις και προσωπικές συνεντεύξεις με τους χιλιάδες μετανάστες που ζουν και εργάζονται εκεί.

*Ως εισαγόμενο χαρακτηρίζεται ένα κρούσμα που διαγιγνώσκεται σε χώρα μη ενδημική για την ελονοσία, αλλά η μόλυνση πραγματοποιήθηκε εκτός της χώρας (π.χ. επιστροφή ταξιδιώτη από ενδημική χώρα, άφιξη ταξιδιώτη/μετανάστη από ενδημική χώρα)
*Ως εγχώριο/αυτόχθονο χατακτηρίζεται ένα κρούσμα στο οποίο τόσο η μόλυνση όσο και η διάγνωση έλαβαν χώρα σε μια μη ενδημική για την ελονοσία χώρα και μπορεί είτε να συνδέεται άμεσα με κάποιο εισαγόμενο κρούσμα (δευτερογενές εισαγόμενο) είτε να μη συνδέεται (αυτόχθονο ενδογενές).

Έχει πραγματοποιηθεί κατηγοριοποίηση των περιοχών στη χώρα με βάση τον εκτιμώμενο κίνδυνο εγχώριας μετάδοσης και επανεγκατάστασης της νόσου από το ΚΕΕΛΠΝΟ σε συνεργασία με το ΕΣΠΑ. Έτσι, έχουν προκύψει τέσσερα επίπεδα επικινδυνότητας: 0, 1, 2 και 3.
Ο πίνακας που ακολουθεί περιγράφει τα χαρακτηριστικά του κάθε επιπέδου επικινδυνότητας και εντάσσει στο καθένα και τις αντιστοίχως χαρακτηριζόμενες περιοχές:

Επίπεδο επικινδυνότητας	Χαρακτηριστικά	Περιοχές
0	περιοχές χωρίς παράγοντες κινδύνου για εγχώρια μετάδοση κα χωρίς ιστορικό κρούσματος τα τελευταία 3 έτη συμπεριλαμβανομένων περιοχών στις οποίες παρατηρείται μόνο αυξημένη παρουσία των παρασίτων της ελονοσίας σε ανθρώπους (εισαγωγή των παρασίτων από ενδημικές για την ελονοσία χώρες, π.χ. μέσω ασθενών μεταναστών και ταξιδιωτών) ή μόνο παρουσία διαβιβαστών – κουνουπιών γένους ανωφελούς (ή περιβαλλοντικών παραγόντων που ευνοούν την ανάπτυξή τους).
1	περιοχές με παράγοντες κινδύνου για εγχώρια μετάδοση της ελονοσίας, δηλαδή περιοχές στις οποίες παρατηρείται αυξημένη παρουσία των παρασίτων της ελονοσίας σε ανθρώπους (εισαγωγή των παρασίτων από ενδημικές για την ελονοσία χώρες, π.χ. μέσω ασθενών μεταναστών και ταξιδιωτών) και παρουσία διαβιβαστών – κουνουπιών γένους ανωφελούς (ή περιβαλλοντικών παραγόντων που ευνοούν την ανάπτυξή τους).	ΠΕ Ηλείας, ΠΕ Αχαϊας, ΠΕ Αιτωλοακαρνανίας, ΠΕ Μεσσηνίας, ΠΕ Αργολίδας, ΠΕ Κορινθίας, ΠΕ Έβρου
2	περιοχές με καταγραφή τουλάχιστον ενός σποραδικού κρούσματος ελονοσίας με ενδείξεις εγχώριας μετάδοσης της ελονοσίας τα τελευταία τρία έτη.	Δήμοι Ορχομενού και Θήβας (Βοιωτία), Δήμος Χαλκιδέων (Εύβοια), Δήμοι Μαραθώνα, Σαρωνικού και Μαρκοπούλου Μεσογαίας (Ανατολική Αττική), Δήμος Αγιάς (Λάρισα), Δήμος Αβδήρων (Ξάνθη)
3	περιοχές με συρροή κρουσμάτων ελονοσίας με ενδείξεις εγχώριας μετάδοσης τα τελευταία τρία έτη ή ενδείξεις συνεχιζόμενης μετάδοσης της νόσου από έτος σε έτος (εμφάνιση νέων κρουσμάτων στην περιοχή κατά τη διάρκεια τουλάχιστον δύο συνεχόμενων ετών). Στις περιοχές αυτές θεωρείται ότι υπάρχουν συνθήκες μετάδοσης και ενδείξεις πιθανής επανεγκατάστασης της μετάδοσης της ελονοσίας.	Δήμος Ευρώτα (Λακωνία), Δήμος Σοφάδων (Καρδίτσα)

Οι παρεμβάσεις που πραγματοποιούνται και θα συνεχίζουν να εφαρμόζονται έχουν ως σκοπό να διακοπεί πλήρως η εγχώρια μετάδοση της νόσου αλλά και να αποτραπεί η επανεγκατάσταση του νοσήματος στη χώρα μας.